Ăn dặm kiểu nhật là 1 phương pháp ăn dặm tiến bộ và khoa học vì mục tiêu của phương pháp này là tập cho bé ăn uống hợp lý, ăn thô tốt và tìm được niềm vui trong ăn uống. Phương pháp này khuyến khích các mẹ dạy cho tự lập trong việc ăn uống sớm như tự cầm muỗng, nĩa; tự xúc thức ăn. Cho bé ăn theo nhu cầu chính là mấu chốt quan trọng của phương pháp ăn dặm này.
Quá trình tập ăn của bé bắt đầu khi bé được 5 tháng tuổi và kết thúc khi bé 15 tháng. Bé được ăn từ loãng đến đặc dần, từ mịn đến thô dần, mỗi bước trong khoảng thời gian không quá dài nên bé không bị chán.
Những bà mẹ hiện đại không còn cho con ăn dặm kiểu truyền thống nữa mà sử dụng phương pháp ăn dặm kiểu Nhật. Tuy nhiên nhiều mẹ không thật sự biết cách chế biến một số loại thực phẩm.
Dưới đây là một số lưu ý về ăn dặm kiểu Nhật 6 tháng cho bé, các mẹ có thể tham khảo.
1. Những thông số cơ bản khi cho bé ăn dặm kiểu Nhật
- Số lượng bữa ăn: 2 bữa/ngày cho bé 6 tháng
- Thời gian: Nên ăn vào bữa sáng lúc 10 giờ, thêm 1 bữa trước 7h tối.
- Độ thô của cháo: tỉ lệ 1 gạo/10 nước.
- Chất đạm: 5-10g (đậu phụ 25g, trứng dưới 2/3 lòng đỏ (trứng ở Nhật to hơn ở Việt Nam))
- Cháo: 5g – 30 g (gạo, mì, bánh mỳ)
- Rau: 5 – 20g (cà rốt, bí đỏ, rau chân vịt, cà chua, su hào, bắp cải, súp lơ xanh, chuối, táo…)
Tất cả đều bắt đầu với lượng là 1 thìa (5ml) trong mỗi lần giới thiệu thực phẩm mới cho bé
Ăn dặm kiểu Nhật 6 tháng có thể cho bé ăn 2 bữa/ ngày
2. Một số thực phẩm ăn được giai đoạn này
- Tinh bột: cháo gạo, bánh mì (sandwich, baguette), chuối, khoai tây, khoai lang, khoai môn, khoai sọ
- Đạm: đậu hũ, cá trắng, lòng đỏ trứng, đậu (đậu Hà Lan), cá dăm khô shirasu, sữa chua, phô mai tươi
- Vitamin: cà rốt, bí đỏ, bắp cải, hành tây, cà chua, bông cải xanh, củ cải, rau chân vịt, táo, dâu, quýt
3. Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật 6 tháng cho trẻ
Tại thời điểm này, các mẹ vẫn duy trì cho bé ăn cháo trắng và có thể cho bé tập ăn thêm với sữa chua nguyên chất, đậu phụ và tứng 2/3 lòng đỏ.
- Tuần 1: Cháo trắng (30ml – 40ml), rau ngót (10ml), đậu phụ (5g), bắp cải (10ml), rau cải (10ml), sữa chua nguyên chất không đường. Bước sang giai đoạn này, mẹ có thể cho bé ăn thêm sữa chua nguyên chất không đường
- Tuần 2: cháo trắng (15ml – 25ml), carot (5ml), đậu phụ (5g), bí đỏ (5ml), trứng 2/3 lòng đỏ, cà chua (5ml), sữa chua nguyên chất không đường.
- Tuần 3: cháo trắng (30ml – 40ml), rau ngót (10ml), su hào (10ml), rau cải bó xôi (10ml), đậu phụ (5g), sữa chua nguyên chất không đường, trứng 2/3 lòng đỏ.
- Tuần 4: cháo trắng (30ml-40ml), rau ngót (10ml), sữa chua nguyên chất, rau ngót (10ml), trứng 2/3 lòng đỏ, bắp cải (10ml), rau cải (10ml), đậu phụ (5g).
4. Một số lưu ý khi cho trẻ ăn dặm kiểu Nhật trong giai đoạn này
https://www.youtube.com/watch?v=9mn-S2861EA
Những sai lầm cần tránh khi cho con ăn dặm của ThS. BS. Lê Thị Hải / Nguyên Giám đốc Trung tâm khám tư vấn Dinh dưỡng-Viện dinh dưỡng Quốc gia
- Thức ăn phải được nghiền nhuyễn, mịn để trẻ dễ ăn
- Bắt đầu chỉ nên cho trẻ ăn với số lượng nhỏ, thậm chí là ít hơn một muỗng cà phê
- Luôn đa dạng hóa các nguyên liệu chế biến để từ đó nhận biết được khẩu vị của bé
- Khi giới thiệu một loại đồ ăn dặm mới, mẹ nên tập cho bé ăn thử trong 3-4 ngày
- Trong quá trình cho bé ăn, mẹ hãy để mắt đến bé để kịp thời phát hiện những dấu hiệu lạ.
- Trong thời điểm này, mẹ không nên cho muối vào đồ ăn dặm của con. Ngoài ra, những loại cá lưng xanh như cá thu, các loại giáp xác như tôm cua, bạch tuộc, các loại ốc, soba (mì sợi lúa mạch đen), thịt, sữa bò dễ gây dị ứng cho bé, do đó ở giai đoạn này nên tránh cho bé ăn những thực phẩm trên.
- Đối với những bé nhạy cảm, nếu bé không chịu ăn, không nên ép bé ăn. Hãy ngừng khoảng 2 – 3 ngày rồi chế biến thức ăn trơn hơn và thử cho bé ăn lại.
- Chỉ cho bé ăn từng thực phẩm mới mỗi lần, không được trộn lẫn để có thể biết được nguyên nhân gây ra dị ứng (nếu có)
5. Các câu hỏi thường gặp của bậc làm cha mẹ khi cho con ăn dặm kiểu Nhật
5. 1. Lợi ích của việc ăn dặm kiểu Nhật?
- Để mỗi bữa ăn là vui chơi, không phải một cuộc chiế
- Con không biếng ăn và ăn tốt
- Ngoài việc tập ăn, bé còn được học kỹ năng nhai
- Giúp bé được tự do khám phá đồ ăn; có tính kỷ luật (không ăn rong)
- Giúp bé thể hiện cảm xúc đối với từng món.
- Có nhiều món cho bé chọn lựa
5. 2. Ăn dặm kiểu nhật cần những gì?
- Ghế ăn: Ghế ăn sẽ là “trợ thủ” đắc lực vừa giúp mẹ nhàn tênh, vừa rèn cho bé thói quen ăn uống khoa học, tốt cho hệ tiêu hóa
- Yếm ăn: Với yếm ăn, bé được thỏa sức khám phá đồ ăn, bốc thức ăn bằng tay, tập cầm thìa, dùng đũa mà không bị bẩn quần áo
- Bộ chế biến đồ ăn dặm cho bé: Khác với ăn dặm truyền thống chỉ cần một xoong nấu bột cháo và chiếc máy xay đồ ăn, ăn dặm kiểu Nhật cần nhiều dụng cụ hơn như cối, chày, rây lọc, dụng cụ mài rau củ quả, dụng cụ vắt trái cây
- Bát, thìa và cốc tập uống: Mẹ nên chọn loại bát nhựa và thìa tập ăn bằng silicon, vì giai đoạn này nướu lợi của bé rất mềm và dễ bị tổn thương
- Hộp trữ đông: Mẹ có thể chọn mua khay trữ đông có nhiều ngăn nhỏ và có nắp đậy. Thức ăn của bé được bảo quản trong hộp trữ đông vừa giữ được hương vị tươi ngon, lại vừa dễ dàng cho mẹ khi rã đông.
- Cốc nấu cơm nát: Chỉ cần cho cốc nấu cơm nát vào trong nồi cơm điện của gia đình hoặc lò vi sóng, là bé đã có một bữa ăn ngon lành, chẳng tốn thời gian
5. 3. Ăn dặm kiểu nhật bắt đầu khi nào?
Thường là lúc bé khoảng 5 đến 6 tháng tuổi. Bố mẹ có thể để ý những biểu hiện của bé như: chảy nhiều nước dãi, hay quan sát chăm chú người lớn ăn uống, thậm chí có lúc bé sẽ với tay đòi thức ăn. Khi cho bé nếm thử, bé có biểu hiện hợp tác, thì bố mẹ đã có thể tập cho bé làm quen với thức ăn dần
5. 4. Ăn dặm kiểu nhật có cho dầu ăn không?
Một trong những sai lầm mà hầu như cha mẹ nào cũng gặp khi cho con ăn dặm được BS Trí Đoàn “sửa sai” là lời khuyên nên cho 1 – 2 thìa dầu ăn vào bát cháo/bột của trẻ để cung cấp thêm chất béo, cũng như giúp hòa tan các vitamin cho trong thức ăn cho trẻ. Tuy nhiên, theo BS Trí Đoàn điều này là không nên bởi vì, chất béo làm giảm co bóp của bao tử, giảm tống xuất thức ăn từ bao tử xuống ruột. Do đó, trẻ ăn nhiều chất béo thì đầy bụng, lâu tiêu, trướng bụng, trong khi ăn rau củ quả thì rất dễ tiêu. BS khuyên, bố mẹ nên cho trẻ ăn uống đa dạng, chất béo có trong các loại thực phẩm khác nhau và với lượng đó là đủ để trẻ dung nạp các loại vitamin tan trong dầu, mỡ vào cơ thể.
Thực hành tốt những điều trên, mẹ sẽ bớt gặp phải những rắc rối về vấn đề ăn uống của con trong hành trình nuôi dạy con đấy.
Danh sách 10+ thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé 6 tháng tuổi
1. Cà rốt nghiền cho bé 5 tháng tuổi ăn dặm (thời gian thực hiện: 2 phút) 4. Sữa đậu nành trộn chuối(2 phút) 7. Mỳ (Udon) nấu nước rau củ (10 phút) 8. Đậu phụ với cá hồi sốt cà chua (10 phút) |
Chi tiết nguyên liệu và cách chế biến thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé 6 tháng tuổi như sau:
1. Cà rốt nghiền cho bé 6 tháng tuổi ăn dặm (thời gian thực hiện: 2 phút)
- Nguyên liệu: Cà rốt nghiền: 2 thìa cà phê; cháo trắng: 2 thìa cà phê
- Cách làm: Nghiền cháo, đổ vào bát. Xong nghiền cà rốt, cho lên trên. Khi ăn có thể xúc 1 thìa cháo trắng ăn trước, sau đó xúc 1 thìa cà rốt nghiền. Hoặc trộn chung 2 thứ và cho ăn cùng lúc.
- Chú ý: Luộc cà rốt tươi để giữ được hương vị và vitamin tốt nhất.
2. Nước đào với chanh (3 phút)
- Nguyên liệu: 1/4 quả đào, nước chanh vừa đủ.
- Cách làm: Đào gọt vỏ, bỏ hạt, cắt miếng mỏng rồi hấp chín (có thể bọc trong giấy wrap rồi cho vào lò vi sóng trong 2 phút). Sau đó lấy ra nghiền nhuyễn, trộn với nước chanh là ok.
- Chú ý: Nước chanh cho vào để giúp món nước đào không bị thâm, vì thế ko nên lạm dụng. Có thể bỏ nước chanh nếu không cần thiết.
3. Cháo rau chân vịt
- Nguyên liệu: Cháo trắng 2 thìa cà phê; rau chân vịt nghiền: 2 thìa cà phê
- Cách làm: Rau chân vịt rửa sạch, chỉ lấy phần lá. Luộc cho tới khi chín mềm rồi nghiền nhỏ. Sau đó trộn với cháo trắng.
- Chú ý: Các loại rau có lá rất tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ.
Rau chân vịt chứa nhiều vitamin, đặc biệt là hàm lượng vitamin A, B, C cao hơn rau thông thường, nên được gọi là “kho báu vitamin”; rau nấu thành cháo, thích hợp cho thai phụ.
4. Sữa đậu nành trộn chuối(2 phút)
- Nguyên liệu: 1/8 quả chuối, 1 thìa súp sữa đậu nành
- Cách làm: Chuối nghiền nhỏ, sau đó trộnchung với sữa đậu nành.
- Chú ý: Nên dùng chuối chín nục để tránh vị chát.
5. Cháo đậu cô ve (10 phút)
- Nguyên liệu: Cháo trắng 2 thìa cà phê, đậu cô ve nghiền: 2 thìa cà phê
- Cách làm: Đậu rửa sạch, trần qua cho bớt mùi nồng, sau đó luộc chín mềm, nghiền nhỏ. Cho đậu nghiền vào giữa bát cháo trắng.
6. Súp sữa bí đỏ (10 phút)
- Nguyên liệu: 20g bí đỏ, 1/2 cup sữa (60ml)
- Cách làm: Bí đỏ gọt vỏ, cắt miếng nhỏ, đun chín tới trong 5p, sữa bột pha theo đúng tỷ lệ tới lượng yêu cầu, sau đó cho bí đỏ đã chín tới vào đun ở lửa nhỏ tới khi mềm nhừ. Cuối cùng nghiền nhỏ hỗn hợp trên.
- Chú ý: Bí đỏ màu sậm sẽ nhiều vitamin A hơn bí đỏ màu tươi.
7. Mỳ (Udon) nấu nước rau củ (10 phút)
- Nguyên liệu: 20g mỳ, 1/2 cup nước súp rau củ (60ml), bột gạo (để tạo độ sánh) vừa đủ.
- Cách làm: Cho mỳ vào nước súp rau củ, sau đó đun ở lửa nhỏ cho mỳ chín mềm trong 5p Cho bột gạo vào, đun thêm trong 5p nữa là ok.
- Chú ý: Có thể mua mỳ làm sẵn thay vì tự làm
8. Đậu phụ với cá hồi sốt cà chua (10 phút)
- Nguyên liệu: 30 đậu phụ, 1 /6 quả cà chua, 2 thìa thịt cá hồi đóng hộp (hoặc 20g fille cá hồi)
- Cách làm: Cá hồi nếu là cá hộp thì vắt sạch dầu, rồi dằm nát tới độ thô bé ăn; nếu là cá tươi thì hấp chín, xào với chút dầu cá hồi + hành tây cho thơm. Đậu phụ luộc với chút muối trong 10 phút cho chín kỹ, cũng dằm nhuyễn. Cà chua hấp chín, nghiền nhuyễn. Trộn các thứ với nhau là xong.
- Chú ý: Có thể lấy phần dầu ngâm cá hồi rưới lên trên nếu bé thích, nhưng không quá 1 thìa cà phê.
9. Súp bánh mì rau củ kiểu Ý (10 phút)
- Nguyên liệu: 6 lát bánh mỳ gối, 100ml nước dùng rau củ, 10g cà chua, 1 tẹo phô mai sợi.
- Cách làm: Bánh mỳ bỏ riềm cứng, xé nhỏ đun với nước dùng tới khi mềm và nở trương. Cà chua hấp chín, bằm nhỏ (có thể dùng tương cà chua cũng được: 1 thìa cà phê), để lên trên bát súp cùn với chút phô mai sợi, thế là xong.
10. Cháo cá dăm và rong biển (5 phút)
- Nguyên liệu: 4 muỗng lớn cháo 1:5 (60 ml), 1 muỗng lớn cá dăm khô, một chút rong biển
- Cách chế biến: (1) Cá dăm cho vào cái lọc trà rửa qua cho bớt mặn, băm nhỏ. (2) Cho rong biển và (1) vào cháo. Cá dăm khô có thể luộc sơ rồi băm nhỏ.
Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật hay ở bất cứ kiểu nào cũng đểu có những yêu cầu rất khắt khe để đảm bảo bé được hấp thu dinh dưỡng một cách tốt nhất. Vì vậy, dù áp dụng theo kiểu thực đơn của Nhật hay theo phương pháp nào đi nữa thì mẹ cũng cần hết sức chú ý các vấn đề liên quan tới vệ sinh và dinh dưỡng nhé.
(Kyna tổng hợp)